დედასთან "ცოტა" კამათი და კასრში გატარებული სამი ღამე

მოზღვავებულ პრობლემებთან ერთად ბოლო დროს, საზოგადოებას თავსატეხი უკვე მოზარდებმაც გაუჩინეს არორდინალური სიტუაცების შექმნით. როგორც ჩანს, საზოგადობა ზოგადად ვეღარ იცლის მოზარდების პრობლემებზე დასაფიქრებლად, რის შედეგსაც ვიმკით. სულ რამდენიმე დღის წინ, ხულოს რაიონის სოფელ ქედლებში, 16 წლის ნონა ქედელიძე გაუჩინარდა.

შეშინებულმა მშობლებმა დასახმარებლად აჭარის სამაშველო სამსახურს მიმართეს, უმცროსი 8 წლის ვაჟი მეზობელს მიაბარეს, თავად კი მაშველებთან ერთად გოგონას საძებნელად სოფლის მიმდებარე ტყეებში გაემართნენ. იქ კი შვილს თითქმის ორი დღის მანძილზე უშედეგოდ დაეძებდნენ. ამასობაში მეზობელს მიბარებულმა  უმცროსმა ვაჟმა ფეხი სამ ადგილას მოიტეხა, რის გამოც ნონა ქედელიძის მამა მაშველებს ჩამოშორდა და უმცროსი შვილი საავადმყოფოში გადაიყვანა. ძებნა გოგონას დედამ განაგრძო, რომელიც განუწყვეტლივ იმეორებდა, ჩემი შვილისთვის არაფერი დამიშავებიაო...

უშედეგო ძებნის შემდეგ სასწორაკვეთილებაში ჩავარდნილ მშობლებს მხსნელად მაშველების ინტუიცია მოევლინა, - მათ ქედელიძეების სახლის სარდაფის გაჩხრეკა მოინდომეს. აი, რა გვიამბო აჭარის საგანგებო და გადაუდებელ საქმეთა სააგენტოს უფროსის მოადგილემ, მამუკა თურმანიძემ:

” ჩვენი თანამშრომელი იქ ფარნით და ”ნონა, ნონას” ხმამაღალი ძახილით შევიდა. რაზეც არავინ უპასუხა. ბოლოს იგი ერთ კასრთან ძველი ტანსაცმელის გროვას გადააწყდა, გადაქექა და შიგ ჩაცუცქული შეშინებული გოგო დაინახა. გოგოს ხელი ისე მოვკიდეთ და ისე ამოვიყვანეთ სარდაფიდან, კრინტი არ დაუძრავს. საკმაოდ დაუძლურებული იყო. სახეც დაკაწრული ჰქონდა.

- და რას ამბობდა?

- არაფერსაც არ ამბობდა. ჩუმად იყო. ბოლოს ერთი ჩვენგანი შეეკითხა, სამი დღე-ღამე უწყლოდ როგორ გაძელიო და იმას უპასუხა, - ღამით გამოვძვერი, სახლთან ახლოს გავედი, წყალი დავლიე და უკან შევძვერიო. საერთოდ კითხვებისაგან თავს ვიკავებთ, - აქეთ გავაფრთხილეთ ოჯახის წევრები, - სანამ ექიმთან არ მიიყვანთ და ფსიქოლოგიურად არ მოძლიერდება, გოგონას არაფერი არ ჰკითხოთო, მაგრამ როცა საქმე მოზარდთან გვაქვს და ყველაფერი მშვიდობით მთავრდება, ბიჭები მაინც ვერ ითმენენ ხოლმე და რაღაცას მაინც იკითხავენ. ყური მოვკარი, გოგოს ერთი ჩვენგანი რომ ეკითხებოდა - მაინც რა მოხდაო? და იმან უპასუხა, - ცოტა დედასთან ვიკამათეო... ეს იყო და ეს. მერე ბავშვი სახლში შეიყვანეს, საქმე გამოძიებას გადასცეს, ჩვენ კი წამოვედით.

- სანამ გოგონას იპოვიდით, მანამდე მშობლებისთვის ხომ არ გიკითხავთ, მათი შვილი სახლიდან პირველად გაუჩინარდა თუ ეს სხვა დროსაც განმეორდა?

- რა თქმა უნდა. და მამამისმა გვიპასუხა, რომ მისი ქალიშვილი საერთოდ ძალზე დამოუკიდებელია და მსგავსი რამ პირველად არ მომხდარა”...

... რადან თავად ნონა ქედელიძე ტელეფონს არ პასუხობდა, ვცადეთ სოფელ ქედლების მოსახლეობას დავკავშირებოდით. ერთმა მათგანმა ნონას შინიდან გაქცევის მიზეზად გოგონას ცალმხრივი სიყვარული და ამ სიყვარულის გამო მშობლებთან დაპირისპირება დაასახელა. ჩვენი ინკოგნიტო წყარო ”ამ უბრალო რამეზე”გოგონას ”არაადეკვატური საქციელით”იმდენად გაღიზიანებული ჩანდა, რომ საუბარი მალევე შევწყვიტეთ და ნონა ქედელიძის მამიდას ნინო ქედელიძეს დავუკავშირდით...

” ვიცი, რა კითხვებიც გექნებათ. პირდაპირ გეუბნებით, რომ ჩემი აზრით, ჩემს ძმისშვილს, ისეთი არაფერი გაუკეთებია, რაც მის ასაკში სხვამ არ შეიძლება გააკეთოს.

- მაინც, რაზე გაუბრაზდა დედას, რაზე იკამათეს?

- ჩაცმაზე, ტანსაცმელზე... ამ ასაკში ასე ხდება, - შვილებს თავის აზრი აქვს ამ თემაზე, მშობლებს თავისი.

- მაგრამ ეს ხომ არ ნიშნავს, რომ სახლიდან უნდა გაიქცე და მშობლებს გული უნდა გაუხეთქო.

- ალბათ არა, მაგრამ ასე მოხდა. საერთოდ, ნონა, ცოტა გულჩათხრობილია. ამას იმას მივაწერ, რომ ნიჭიერია, კარგად ხატავს, თავისი სამყარო აქვს და იქ არის ჩაკეტილი. იმასაც ვიტყვით, რომ როცა ბავშვი ასეთია, მას ალბათ სხვანაირი მიდგომა სჭირდება, ურთიერთობაში სხვა სტრატეგიის შემუშავებას საჭიროებს და ოჯახში ამაზე უნდა ვიფიქროთ.

- თავად რას ამბობს, ნანობს თავის საქციელს? ტელეფონზე არ თავად პასუხობს, არც მშობლები

- ამბობს, რომ თუ სკოლაში გაუშვებენ, წავა.

- ანუ ჩადენილი საქციელის გამო უხერხულობის გრძნობა არ აქვს, თუ სკოლაში ის სამყარო ეგულება, რომელიც მას მშობლებზე უკეთ უგებს

- ეს არ ვიცი, მაგრამ ნამდვილად კარგია, რომ ნონას სკოლაში წასვლა უნდა.”

... 16 წლის მოზარდს ასევე გულჩათხრობილად და ნიჭიერად ხასიათებს მისი სკოლის დირექტორი ზვიად დიასამიძე:

”ნამდვილად ვადასტურებ, რომ ნონა ნიჭიერია. ხატვა მისთვის არავის უსწავლებია, მაგრამ იმდენად კარგად ხატავს, რომ თავად წავიყვანე ბათუმში ხატვის ერთ-ერთ კონკურსზე, სადაც გაიმარჯვა. მას ნამდვილად აქვს გულჩათხრობილი ხასიათი, რამაც ალბათ მისი საქციელი განაპირობა. მეც მივიჩნევ, რომ მისი სკოლაში დროულად მოსვლა კარგი იქნება, რომ სტრესი გაუქრეს.”

ასეთია ნონას მამიდისა და სკოლის დირექტორის აზრი. რომლებმაც თავი შეიკავეს განსაჯონ მოზარდის საქციელი. სამაგიეროდ, ეს არ გაუჭირდა საზოგადოებას, - მისი ერთი ნაწილი ძალზე გააღიზიანა გოგონას "თავხედობამ და დაუნდობლობამ მშობლების მიმართ”. მათი აზრით, იგი რამდენიმე ხნით არათუ სკოლაში არ უნდა გაუშვან არამედ სახლიდანაც ”არ უნდა გამოადგმევინონ ფეხი”. თუმცა მათ არ გააჩნიათ პასუხი, თუ რამდენად გამართლებულია ეს იმ პირობებში, როცა ამბოხებული მოზარდი ყველაფერზე წამსვლელია.

ფსიქოლოგ ნანან ჩაჩუას აზრით კი ამ აჟიოტაჟის გმირი საზოგადოებისაგან ისედაც იზოლირებულია, და მისი საქციელიც სხვა არაფერია, თუ არა პროტესტი ამის წინააღმდეგ. ”ამ მოზარდმა თავს თვითიზოლაცია მოუწყო, სარდაფში გამოიკეტა. ასე გამოხატა პროტესტი იმის გამო, რომ არ ხდება გარემომცველ სამყაროსთან მისი ემოციების გაცვლა, გარემომცველი სამყარო ამისთვის მზად არ არის. საბედნიეროდ, ეს ამჯერად მშვიდობიანად დამთავრდა. მაგრამ ზოგჯერ ასეთი პროტესტი ისეთ მუხტად გროვდება, რომ შეიძლება საბედისწერო შემთხვევაც მოხდეს. რისი არაერთი მაგალითიც გვაქვს.”

პ.ს. სტატიაში გამოყენებული სურათი არ წარმოადგენს ნონა ქედელიძის პორტრეტს, იგი აღებულია მხატვრული ფილმიდან, რომელიც ანალოგიურ პრობლემებს ეძღვნება.

ეთერ ერაძე